Het belang van veiligheidsrapportage voor bedrijven met een hoog risico

Bedrijven die werken met gevaarlijke stoffen dragen een grote maatschappelijke verantwoordelijkheid. Ze moeten risico’s inschatten, beheersen én transparant communiceren over de veiligheidsmaatregelen die ze nemen. Binnen het Europese Seveso-III-beleid zijn risicovolle inrichtingen daarom verplicht om bepaalde veiligheidsrapporten op te stellen.

Hogedrempel Seveso-inrichtingen in Vlaanderen moeten twee types van veiligheidsrapporten opstellen en indienen: het Omgevingsveiligheidsrapport (OVR) en het Samenwerkingsakkoord veiligheidsrapport (SWA-VR).

Het Omgevingsveiligheidsrapport (OVR) is een verplichte bijlage bij een omgevings­vergunningsaanvraag van een hogedrempel Seveso-inrichting. In een omgevingsveiligheidsrapport ligt de nadruk voornamelijk op zware ongevallen met gevaarlijke stoffen en de daaraan verbonden risico’s voor de mens en het milieu in de omgeving van de inrichting. Een OVR moet steeds opgemaakt worden door een erkend VR-deskundige.

Het rapport bevat:

• een overzicht van de aanwezige gevaarlijke stoffen
• mogelijke scenario’s van zware ongevallen
• aanwezige maatregelen om deze risico’s te voorkomen of beheersen
• bepaling en evaluatie van de milieu- en externe mensrisico’s
• informatie over noodplannen en interventies

Het OVR wordt ingediend als onderdeel van een vergunningsaanvraag en vormt de basis voor de beoordeling van het aspect externe veiligheid in de vergunningsprocedure.

Het Samenwerkingsakkoord veiligheidsrapport (SWA-VR) is een rapport dat hogedrempel Seveso-bedrijven periodiek (minstens om de vijf jaar of eerder bij wijzigingen binnen het bedrijf) dienen te actualiseren en dat door meerdere overheidsdiensten (zowel federaal als Vlaams) en door de lokale brandweer wordt beoordeeld. Naast de topics die aan bod komen in een OVR, gaat een SWA-VR ook na of bedrijven de nodige en voldoende maatregelen hebben genomen om (1) het eigen personeel te beschermen en (2) personen buiten de inrichting en het milieu te beschermen.

Met een SWA-VR moet een bedrijf aantonen dat:

• installaties op een veilige manier worden uitbaat en dat de risico’s die verbonden zijn aan de aanwezigheid en het gebruik van gevaarlijke stoffen gekend en beheerst zijn
• er een beleid is ter preventie van zware ongevallen en een veiligheidsbeheersysteem dat voldoet aan de eisen van het Samenwerkingsakkoord
• alle gevaren van zware ongevallen geïdentificeerd worden en dat de nodige en voldoende preventieve en beschermende maatregelen genomen zijn om zware ongevallen te voorkomen of de nadelige gevolgen ervan voor mens en milieu tot een minimum te beperken
• installaties die gevaarlijke stoffen bevatten of kunnen bevatten voldoende veilig, betrouwbaar en beheersbaar zijn
• er een intern noodplan is
• de nodige gegevens verstrekt worden voor de opmaak van externe noodplannen
• er voldoende gegevens werden verstrekt aan de coördinerende dienst zodat deze dienst adviezen kan geven over nieuwe ontwikkelingen rond de Seveso-inrichting

De verplichting tot het opstellen van een OVR en SWA-VR geldt enkel voor bedrijven die onder de Seveso-richtlijn vallen én als hogedrempel inrichting worden beschouwd.

De drempelwaarden zijn gebaseerd op de aard en de maximale hoeveelheden van de gevaarlijke stoffen op het terrein van de inrichting aanwezig kunnen zijn.

Bedrijven die niet onder deze regelgeving vallen, hoeven deze rapporten niet op te stellen, maar kunnen wel gebonden zijn aan andere veiligheidsverplichtingen (bv. via bijzondere voorwaarden in hun omgevingsvergunning).

Het opstellen van een OVR of SWA-VR vereist diepgaande technische, juridische én procesmatige kennis. Voor het opstellen van een OVR is bovendien een erkenning als veiligheidsrapportdeskundige (VR-deskundige) noodzakelijk.

Embridge ondersteunt bedrijven in elke fase van hun veiligheidsbeleid:

• nagaan of de Seveso-regelgeving van toepassing is
• uitvoeren van risicoanalyse met scenario-ontwikkeling
• opmaak en indienen van OVR/SWA-VR
• overleg met bevoegde overheden en externe experts

Zo garanderen we niet alleen wettelijke conformiteit, maar ook een onderbouwd en werkbaar veiligheidsbeleid.

Twijfel je of jouw bedrijf onder Seveso valt, of heb je hulp nodig bij het opstellen van een rapport?